1. Landbouw in Malawi

De landbouwsector is de steunpilaar van de economie in het land, maar is dermate behoudend dat groei tot in lengte van jaren niet te verwachten is. De sector bood in 2019 werk aan meer dan 80% van de beroepsbevolking en droeg voor 90% bij aan de exportopbrengsten. De sector wordt gedomineerd door kleine zelfvoorzienende boerenbedrijven met naar verhouding meer vrouwen dan mannen. Het hoge aantal boeren wijst op een lage productiviteit door gebrek aan middelen en mogelijkheden.

 

2. Stichting The Art of Charity

De Stichting The Art of Charity is de rechtspersoon van Food for Life Nederland en donor van Food for Life Malawi met juridische en bedrijfsmatige bevoegdheden. Zij richt zich als goeddoelstichting uitsluitend op de verbouw van mais in Malawi. Het bestuur van de Stichting The Art of Charity, tevens Food for Life Nederland bestaat uit vier leden.

De in 2015 opgerichte niet-gouvernementele organisatie Food of Life Malawi bestaat uit zes personen en is als onderneming in Malawi geregistreerd.

 

3. Ontstaan Food for Life Nederland

…Tijdens zijn bezoeken aan het land, was hem [Bo Teerling] opgevallen hoe groen het land was. Waar het groen is, moet eten verbouwd kunnen worden, dacht hij bij zichzelf. Negentig procent van de landbouwgrond in het land lag braak want de bewoners hadden geen kennis om landbouw te bedrijven en geen geld om grondstoffen aan te schaffen…

 

Toelichting over het ontstaan Food for Life Nederland

De manier waarop mais door de boeren op kleinschalige boerenbedrijven werd verbouwd, had volgens Bo Teerling een te laag rendement om de gehele bevolking van voedsel te voorzien. Dat was de aanleiding om een nieuwe landbouwmethode in te voeren: het project Food For Life.

 

…De nieuwe methode werkte! Vandaag zijn meer dan 25.000 boeren bij het project betrokken en is de opbrengst 5.000 ton mais. Een groot deel van de boeren werkt momenteel zelfstandig op de door FFL aangeleerde methode…

 

4. Organisatie Food for Life Nederland

…Stichting The Art of Charity ondersteunt het project Food for Life Malawi vanuit Nederland. Het bestuur van de stichting bestaat uit vier leden. Voorzitter is de heer Bo Teerling, die ook het initiatief heeft genomen voor de oprichting van de stichting. Charity heeft een ANBI-status en een CBF-certificaat. Een ANBI-status wil zeggen dat het een goed doel betreft. Een CBF-certificaat geeft aan dat het werk goed wordt uitgevoerd en dat dit regelmatig wordt gecontroleerd…

 

Toelichting op de organisatie Food for Life Nederland

Over de personele bezetting van vrijwilligers is niets bekend. In het jaarverslag 2022 van the Art of Charity staat:

 

…De stichting werkt uitsluitend met onbezoldigde vrijwilligers en bestuurders…

 [Noot: Volgens dat jaarverslag 2022 is de voorzitter in loondienst.]

 

5. Website

Food of Life Nederland gebruikt een website als informatiebron:

 

…Omdat er een grote hongersnood dreigt willen wij graag zo snel mogelijk zoveel mogelijk deelnemers laten meedoen op één acre eigen land. Voor meer dan vijf miljoen mensen ligt de honger en hongerdood op de loer. Met onze hulpvraag willen wij vooral voorkomen dat met name een miljoen mensen, vooral kinderen en ouderen ondervoed raken of nog erger, de hongerdood moeten sterven.

Met uw hulp kunnen we ervoor zorgen dat vanaf 2025 ruim 1 miljoen mensen per jaar te eten hebben door ons project. Wij geloven erin dat wij samen met u het leven van de mensen in Malawi duurzaam kunnen veranderen. Wij bieden u een project dat past bij uw sociale betrokkenheid. Neem gerust contact met ons op om uw wensen en ideeën te delen. In een persoonlijk gesprek kijken we graag naar de mogelijkheden…

 

Toelichting over de website van Food for Life Nederland

De website van Food of Life is vanwege het ontbreken van cijfermateriaal suggestief. Tegelijkertijd wervend met het doel om donaties te genereren. Mogelijk kon daardoor in 2022 in totaal €510.485,- aan baten en giften worden bijgeschreven op de rekening van de Stichting The Art of Charity. Over de bestedingen is niets bekend. De handelsactiviteiten van Food for Life in Malawi zijn niet aangehaald. Het is niet mogelijk om onderzoek te doen naar de vraag of het functioneren van Food for Life Malawi correspondeert met de doelstellingen van de stichting. (Zie -37- e.v.)

 

6. Malawi

…Malawi is een land in Afrika, dat zo’n 70 jaar achter loopt als het gaat om landbouwontwikkeling. Er is droogte, armoede en onvoldoende kennis om het tij te keren. Dagelijks sterven er mensen, waaronder veel kinderen, aan de hongerdood. Daarom richtte Bo Teerling de stichting ‘The Art of Charity’ op…

 

…Bo Teerling regelde een stuk grond, kocht maiszaden en kunstmest en hielp de boeren de mais te planten. Het was ons doel om de mensen in Malawi advies te geven en nieuwe ideeën op te doen. Hoe kun je maximaal rendement uit je compost halen, hoe ziet een goede verhouding compost eruit, waar moet de compost liggen. Veel inwoners denken dat ze op de juiste manier hun land verbouwen, maar ze deden het helemaal fout…

 

…In Malawi helpen we boerengezinnen om hun eigen voedsel te verbouwen. We leren hun hoe ze dat moeten doen en geven hun de benodigde zaaizaden en meststoffen...

 

7. Food of Life Malawi

De in 2015 opgerichte niet-gouvernementele organisatie Food of Life Malawi is een zgn. ‘company limited with guarantee’ en heeft een bestuur dat bestaat uit zes personen. Dat betekent dat de vennootschap beperkt aansprakelijk is en geen aandelen of aandeelhouders heeft. De organisatie is ingeschreven volgens de Trustees Incorporation Act(Malawi Government 2015b). In dat geval stelt de Stichting The Art of Charity zich garant en stemt in om een nader te bepalen bedrag te betalen voor eventuele bedrijfsschulden en neemt winsten over. De exploitatie en de boekhouding van Food for Life Malawi wordt zelfstandig gevoerd en is als ‘primaire coöperatie’ belastingplichtig in Malawi. Om zicht te houden op de uitvoering zijn in elk van de vijf regio’s boekhouders aangesteld en houdt een accountant toezicht.

 

Toelichting op Food of Life Malawi

Er zijn vijf districten die worden geleid door directeuren. Over de personele en de materiele situatie is niets bekend, inbegrepen het management, de organisatie, bewaking, transportmiddelen en de infrastructuur. Ook is niets bekend over het landbouwonderwijs, proefvelden/onderzoek, de begeleiding van het project en incidentele activiteiten.

 

8. Landbouwmethode Food of Life

…De basis van ons systeem is zeven. Op 1 acre die wij voor ons hebben vastgesteld op 4.900m2 werken 7 personen met ieder 1/7 deel, dus 700 m2. Met ons systeem is de opbrengst dan 10 tot 15 zakken van 50kg. Dus 500 tot 750 kg van een akker, van 700 m2. Omgerekend per acre is dat x7 is 3.500kg en per hectare 7.000 kg. Van de 7 mensen die meedoen is 1 de leider en verantwoordelijk voor die acre. Naar boven toe is dat verder gegroepeerd. Uiteindelijk hebben we nu vier directeuren in het hele land. Daarboven hebben we nu een landelijke NGO. Het is natuurlijk van heel groot belang dat je wel steeds de juiste mensen hebt… 

 

…De basis van onze samenwerking met de deelnemers is dat wij uitgaan van de persoonlijke kennis, kunde en ervaringen van de deelnemers, met respect voor hun cultuur, normen en waarden. We gaan uit van wederzijds vertrouwen. We laten de deelnemers zelf het dagelijkse management doen en leren hun hoe zij blijvend tot economische zelfstandigheid kunnen komen. We leren en begeleiden hen individueel en helpen hen deuren te openen waar dat nodig is. In alle jaren helpen wij hen op weg door zaaizaden en meststoffen ‘gratis‘ te verstrekken. Het is aan de deelnemer zelf om te zorgen voor een goede oogst. Immers hoe hoger de oogst, des te meer inkomen heeft hij.

In dat derde jaar helpen wij hen om te starten op hun eigen land en geven we hun de zaaizaden en meststoffen weer gratis. Vervolgens moeten ze zelf het werk doen of laten doen…

 

Toelichting op Landbouwmethode Food of Life

Uitgaande van de gemelde oogst van 7.000 kg/ha is de totale opbrengst 700 ha x 7.000 kg = 4.900 ton. In dat jaar waren 25.000 boeren bij het project betrokken. Dat is 4.900.000 kg : 25.000 = 196 kg per boerengezin. Die hoeveelheden zijn geoogst op 700 ha akkerland = 7.000.000 m² : 25.000 = 280 m² per boer en dat is als gegeven in beide gevallen onwerkelijk.

 

9. De verbouw van mais

…Ons systeem is een afgeleide van Farming God’s Way, een landbouwmethode die is gebaseerd op christelijke uitgangspunten. Het principe daarbij is dat we alleen gebruikmaken van wat de natuur ons geeft. We maken gebruik van verrijkte compost en de dagelijkse dauw. Hierdoor is de gemiddelde oogst per akker ruim zeven keer groter dan voor onze komst...

 

Toelichting op de verbouw van mais

Vanwege drastische minderopbrengsten als gevolg van bodemerosie, ontstond in Zimbabwe in de jaren ‘90 Farming God’s Way, een beproefd landbouwsysteem dat uit de Verenigde Staten was overgewaaid. De grond werd onberoerd gelaten. Voor het zaaien van mais werden gaten in de akkergrond gekapt en met compost gevuld. Daarop werd gezaaid en het zaad afgedekt. Tenslotte werd het bouwland bedekt met plantenresten die van elders werden aangevoerd. De gedachte was om erosie tegen te gaan door de grond te bedekken en tegelijkertijd om regenwater beter vast te houden tegen uitspoeling. Bij die methode was het composteren en wisselteelt essentieel. Hoewel zeker niet algemeen, kreeg deze vorm van conserverende landbouw ook in Malawi aanhang. Met deze methode waren gelijke resultaten mogelijk als bij de traditionele landbouwmethode met gebruik van kunstmest, maar door gebrek aan inzicht, discipline, kennis en het meerwerk vanwege het aanvoeren van plantenresten wordt die methode nergens in Malawi consequent toegepast. Vanwege het bestaan van een harde bovenlaag worden de veronderstelde meeropbrengsten nergens bereikt.

 

10. Voorfinanciering

…Net als in de opleidingsfase moeten ze per akker 1 zak mais van 50 kg teruggeven. Met de opbrengst daarvan kunnen wij hen het jaar daarna opnieuw ‘gratis’ voorzien van zaaizaden en meststoffen. Van wat er na die teruggave van 7 zakken per acre over is, mogen ze desgewenst maximaal 25 zakken van 50 kg houden voor eigen gebruik…

 

Toelichting op de voorfinanciering

Voor haar diensten vraagt Food of Life Malawi een bijdrage van de boeren indien zij deelnemen aan het project. Het gaat om één zak mais per akker voor ‘gratis’ maiszaad en compost. De verstrekking is daarmee niet gratis, maar een voorfinanciering

 

11. Grondsoort

Over de grondsoorten en de kwaliteit van de bodems, inbegrepen de zuurgraad en de aanwezige meststoffen heeft Food for Life niets beschreven.

 

12. Temperatuur

Over de temperatuur en de gevolgen van de droge en natte periode is niets aangehaald. Ook zijn er geen (tegen)maatregelen genomen bij mogelijke excessen.

 

13. Water

Maïs heeft 500-1500 mm regen per groeiseizoen nodig. Food for Life meent dat dauw voldoende is:

 

…We maken gebruik de dagelijkse dauw...

 

Toelichting op dauw

De dagelijkse dauw, de neerslag van waterdamp op de koudere ondergrond is voor de forse maisplant met grote bladeren en een uitgebreid wortelgestel onvoldoende om tot ontwikkeling te komen. Na het opkomen van de tropische zon heeft dauw een te verwaarlozen effect en kan niet de reden zijn van veronderstelde hogere opbrengsten.

 

14. Deskundigheid

Bij de landbouwmethode Food for Life is het verbouwen op zandruggen niet langer gangbaar. Gedurende de begeleidingsperiode van twee jaar krijgen de deelnemers een tekening als handleiding uitgereikt vanwege het bestaande analfabetisme. Het is een theoretische benadering van een zelfbedachte landbouwmethode. Op de website is een link geplaatst die naar die tekeningen verwijst. Over de toestand van de akker, de plaatselijke omstandigheden, weer, natuur, klimaat en een tijdpad vanaf het bewerken van de akkers is geen aandacht besteed. De plaatselijke kennis en de ruime ervaring van de boeren over de tropische landbouw komt hierin niet tot uitdrukking, want

 

…de bewoners hadden geen kennis om landbouw te bedrijven en geen geld om grondstoffen aan te schaffen…

 

Toelichting op deskundigheid

De met tekeningen gepresenteerde landbouwmethode Food for Life is incompleet en achterhaald in het totaal aan landbouwactiviteiten. De methode is ondergeschikt aan Farming God’s Way en de traditionele landbouwmethode vanwege groei- en opbrengst verlagende aspecten.

 

15. Grondbewerking

…Daarnaast is het verstandig dat de boeren na het oogsten de stengels op de grond laten liggen, zodat de zon de grond niet zo snel uitdroogt. Het liefst tussen de nieuwe maisplantjes door. Een extra voordeel hierbij: termieten zijn meer gericht op oud groenafval dan op jonge plantjes. Dus de kans dat termieten de nieuwe plantjes opeten, is veel kleiner. De stengels van de mais moeten juist wél uit de grond gehaald worden als de mais weg is, zodat meelwormen er niet inkruipen…

 

Toelichting op de grondbewerking

Gewasresten worden in het algemeen niet gecomposteerd zodat er ook geen opname van organisch materiaal in de bodem komt om de structuur te verbeteren.

-v.w.b. termieten. Deze eten geen maisstengels maar gebruiken staande stengels om met gemetseld zand een begin te maken met het bouwen van een nest.

-v.w.b. meelwormen, wellicht stengelboorders.

-In Malawi bestaan door de landdruk geen bodemherstellende braakleggingspraktijken.

 

16. Conventionele grondbewerkingsmethode

De conventionele grondbewerkingsmethode is niet van toepassing

 

17. Conserverende grondbewerkingsmethode

De gebruikte landbouwmethode is Food for Life

 

18. Bemesting

…Voor een goede groei van de mais, is mest en compost uiteindelijk heel belangrijk. “Jaren geleden hebben ze bij het bedrijf Van Werven uit Oldebroek als eerste ‘verrijkte compost’ gemaakt. Compost die vermengd wordt met 30% mest. Dat hebben we in Malawi nu ook toegepast.

Veel mensen steken hun groenafval nog in de brand. Dat willen we natuurlijk graag voorkomen. Daarnaast zien we nog kansen wat betreft de compost. Zo hebben we een ontwerp gemaakt hoe ze menselijke afvalstoffen kunnen opvangen. Dat gecombineerd met groenafval kan uiteindelijk op de composthoop komen. Compost houdt vocht vast. Om de toplaag te verbeteren heb je organisch materiaal nodig. Dit is organisch. Zo is importeren van kunstmest straks niet meer nodig…

 

Toelichting op bemesting

In de handleiding van Food for Live is het gebruik van compost ingetekend. De hoeveelheid per plantgat is niet aangegeven [moet zijn 200-400 gr.]. Volgens de aanwijzingen moet dat om onduidelijke redenen in zes laagjes à twee cm. Het onderste laagje is kippenstront en dat is sterk af te raden. Deze ‘scherpe’ mest zal namelijk het jonge wortelgestel van de kiemende plant doen afsterven. Het is beter om kippenstront met water te vermengen en met een gieter toe te dienen na 6 weken, als de plant kniehoog staat. Vanuit de praktijk is de ingetekende bemestingsmethode niet werkbaar en reden om de handleiding om meerdere redenen niet te gebruiken.

 

19. Kunstmest

Kunstmest wordt volgens de website niet gebruikt.

 

20. Basisbemesting 

Daarvoor wordt compost gebruikt.

 

21. Topdressing

Wordt niet toegepast.

 

22. Organische mest

…We maken gebruik van verrijkte compost...

 

Toelichting op compost

Over de samenstelling van de composthoop en de compostering is niets beschreven. Volgens Food for Life krijgt elke deelnemer gratis verrijkte compost en zaaigoed. Voor één are is 1m³ natuurlijk materiaal nodig om te bemesten. Dat betekent dat voor de op de website genoemde 700 ha akkerland 70.000 m³ natuurlijk materiaal en 30 kg dierlijke en menselijke mest per m³ = 210.000 kg aangevoerd moet worden. Dat moet vanwege de omvang bij het verzamelen van ‘groen’ en ‘bruin’ materiaal, arbeid, logistiek, de kosten van het transport, de mentaliteit van de gemeenschappen en de walging om dierlijke en menselijke mest te gebruiken als een utopie worden gezien. Het aansluitend composteren en afleveren aan 25.000 boeren van de omvangrijke ladingen compost over grote afstanden en zandwegen tegen zeer hoge transportkosten moet als irreëel en onuitvoerbaar worden gezien. Aan het samenstellen van een alternatieve meststof zoals fermenteren of door het plaatselijk samenstellen van nutriënten met beschikbare grondstoffen, is geen aandacht besteed.

 

23. Maissoorten

Er worden geen maissoorten zaaigoed genoemd of aanbevolen op de website die hogere opbrengsten kunnen genereren. Gezien de zaaidichtheid en de getoonde methode wordt een inferieure kwaliteit zaaigoed vermoed; in ieder geval geen hybride soort.

 

24. Zaaimethode

Volgens de handleiding worden drie zaden per plantgat gelegd en een groeiruimte tussen de rij en de plant aangehouden van 60 x 40 cm. Het leggen van drie zaden per plantgat wijst op het ontbreken van een kiemtest. Vanwege de korte zaaiafstand is de kans groot dat de concurrentie met water toeneemt en vochtstress ontstaat met als gevolg dat de plant in de overlevingsstand komt.

 

25. Onkruidbestrijding

Wekelijks wieden. Over het hardnekkige onkruid striga bestaan geen bestrijdingsaanwijzingen.

 

26. Plagen

Over plagen zoals het bestrijden van stengelboorders, snijwormen, rupsen e.d. bestaan als deel van de landbouwmethode Food for Life geen aanwijzingen.

 

27. Ziekten

Over het bestrijden van ziekten door schimmels en insecten als ziekendragers bestaan geen aanwijzingen.

 

28. Oogsten

Over het oogsten, dorsen, drogen en residubeheer is geen informatie.

 

29. Opslag en bewaren

Maisopslag in zakken. Het is onbekend of pesticiden worden gebruikt of aangeraden. Of bewaard in PICS-zakken. Zonder maatregelen gaat ongeveer 10% van de opbrengst verloren.

 

30. Opbrengst

Op de website van ‘Food for Life’ wordt frequent gerefereerd naar maisopbrengsten die aanzienlijk groter zijn in vergelijking met de traditionele landbouwmethode in Malawi. Een enkele maal zelfs naar het zevenvoudige

 

…Het traditionele systeem, dat de boeren altijd gehanteerd hebben, levert hun een oogst van 10 zakken per acre op. Bij ons project is dat gemiddeld 70 zakken, met uitschieters naar 105 zakken per acre. De resultaten van het project kunnen dus zonder overdrijving verbluffend worden genoemd… 

[noot: 1 zak = 50 kg. De statistische opbrengst bij de traditionele landbouw = 2000 kg/ha. Per acre = 1000 kg. Volgens Food for Life is de opbrengst 5.000-7.000 kg/ha. Dat is 2.500-3.500 kg/acre]

 

Op de website van Wilde Ganzen is een artikel te lezen over een overvloedige oogst. In: ‘Boeren in Malawi hebben zeven keer grotere oogst op kurkdroge grond’ wordt naar Food for Life verwezen met:

 

…In onze regio woont Miliam Banda, een weduwe die nauwelijks genoeg eten had om van te leven”, vertelt Rodney M’Bwana (46), eindverantwoordelijk voor het Food For Life-project in de regio Kasungu in het noorden van Malawi. “Nu ze deelneemt aan dit project heeft ze 35 zakken maïs in één jaar geoogst, terwijl ze voorheen maar vijftien zakken kon vullen. Ze heeft nu meer dan genoeg voedsel voor haarzelf en haar zoontje. Wat ze te veel heeft verkoopt ze en met de opbrengst betaalt ze de school van haar zoon…

 

31. Verrekening

Na de oogst worden 14 zakken mais van 50 kg per ha door de boeren overgedragen als voorfinanciering op na te leveren maiszaad en compost. Zie -10-. Om de hoeveelheden te vermarkten heeft Food of Life Malawi als geregistreerde ngo een logistiek systeem opgebouwd met transportmogelijkheden, opslagplaatsen en een handelsvergunning. Uitgaande van de vermelde 14 deelnemers per hectare is de totale bijdrage 14 x 700 ha in 2022 = 9.800 zakken van 50 kg mais = 490.000 kg.

 

Toelichting op verrekening

Er is 25 kg maiszaad nodig per ha. In dit geval wordt in tegenstelling tot de jarenlange inferieure afleveringen van maiszaad, in plaats daarvan, uitgegaan van het veel duurdere hybride maiszaad à K35.000 p/25kg x 700 ha = K24.500.000.

Het afleveren van compost is zoals omschreven onder -21-, onmogelijk. Als toezegging kan Food of Life Malawi daar nadrukkelijk niet aan voldoen. Daarom worden de kosten op nihil gesteld. Afgezien van overige kosten zijn de kosten per gemiddelde oppervlakte-eenheid K24.500.000 : 25.000 boeren = K980. De vergoeding in natura met geoogste mais is 490.000 kg x K140 (=opkoopbedrag) (zie -35-) = K68.600.000 : 25.000 boeren = K2.744 Daarmee kan het vergoedingssysteem in relatie tot het jaarinkomen van het boerengezin [K55.000] als een vorm van uitbuiting worden gezien.

 

32. Maisconsumptie

Op de website van Food for Life is ook aandacht besteed aan de maisconsumptie. De stichting gaat ervan uit dat 25.000 boeren in staat zijn om 125.000 mensen te voeden. Dat wordt niet ontkend indien de opbrengsten per boer of als collectief in oppervlakte voldoende opleveren om die gemeenschap te voeden. Meer in het bijzonder wordt vermeld:

 

…Het gewenste eindresultaat is dat het huidige aantal van 700 hectare op 30 juni 2025 is uitgebreid tot minstens 3.500 hectare waarop mais wordt verbouwd met het Food for Life Malawi systeem. De opbrengst per hectare is ten minste 5.000 kg. Dit betekent tenminste iedere dag een bord eten voor 700.000 mensen. Daarbij komt de spinoff. Naar schatting komen we dan op 1 miljoen mensen...

 

Door deze getallen te noemen, is het noodzakelijk om het cijfermateriaal te toetsen. Gegeven de opsomming zou de opbrengst dan minimaal 3500 ha x 5.000 kg = 17.500.000 kg zijn voor 700.000 mensen. Dat is 25 gram per persoon per dag en dat is niet reëel. Volgens de Wereldvoedselorganisatie van de Verenigde Naties is de maisconsumptie in Malawi 293 gram/per dag/per persoon. Dat is 106 kg/pp/j. Dat betekent dat met de opbrengst van 700 ha 33.000 mensen dagelijks een maismaaltijd hebben en bij 3.500 ha 165.000 bewoners in plaats van 700.000 mensen. Echter alleen onder de voorwaarden dat 1 ha 5.000 kg mais oplevert, maar dat is volgens de Wereldvoedselorganisatie onmogelijk op de uitgeputte akkers. Indien gerekend wordt naar de statistische opbrengst van maximaal 2.000 kg/ha komen we op 13.000 bij 700 ha, respectievelijk op 66.000 mensen bij 3.500 ha die dagelijks één maismaaltijd hebben. Als zodanig is de website van Food for Life niet in overeenstemming met wetenschappelijke onderzoekingen en statistische uitkomsten. Toekomstgericht wil de stichting Food of Life haar activiteiten uitbreiden en veronderstelt dat

 

…De afzet van de totaal verwachte productie van jaarlijks 50.000 ton mais lijkt zich goed op te kunnen lossen. De verwachte oogst van 50 miljoen kilo mais per jaar is goed voor jaarlijks 350 miljoen bordjes pap…

 

Toelichting op maisconsumtie

Door stelselmatig niet onderbouwde beweringen op de website van Food for Life te gebruiken en misleidende rekenverschillen te creëren, moet het thema opbrengst als waan worden beoordeeld.

 

33. Mais als voedingsproduct

Op de website gaat het uitsluitend over de opbrengsten mais: de kwantiteit. Ondanks de hogere opbrengsten vermeld de website het sterven van veel mensen aan de hongerdood.

 

…Wat mij het meest heeft geraakt, is de hongersnood. In twee weken tijd is drie keer een afspraak afgezegd, omdat er iemand aan de honger was overleden...

 

Toelichting op mais als voedingsproduct

Het is onjuist om het sterven te koppelen aan honger. Dat is immers niet vanzelfsprekend omdat de meeste mensen in Malawi overlijden zonder dat de doodsoorzaak bekend is. In dat verband is het noodzakelijk om ook de kwaliteit van de mais als voedingsproduct te onderzoeken en te koppelen aan ondervoeding en vroegtijdig overlijden. Het gaat om de voedselconsumptie van mais als nationaal voedselproduct dat voornamelijk uit koolhydraten bestaat. Het eetpatroon is stellig van invloed op de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van de mensen, maar kan onmogelijk het bewijs zijn van hongersterfte. In 2017 was het geboortecijfer per 1.000 inwoners 41; het sterftecijfer 7,9 tegenover een levensverwachting van gemiddeld 61,7 jaar.

 

De werkelijkheid is dat de gezinnen moeten rantsoeneren op hun dagelijkse bord nsima wanneer de leefvoorraden opraken. Het bestaan van een maandenlange hongerperiode wordt overal in Malawi aanvaard als deel van het leven. Vooral kinderen zijn het slachtoffer van ondervoeding. (zie het overzicht)

 

34. De verkoop van mais

…De rest, met een maximum van 100 zakken per deelnemer, kopen wij van hen, direct na de oogst, voor een goede, vaste prijs. Zo kunnen ze op een rendabele manier mais verbouwen. Zelf hebben ze namelijk geen toegang tot de markt en moeten ze genoegen nemen met een extreem lage prijs…

 

Om over contant geld te kunnen beschikken, verkopen de boeren een deel van de opbrengst onmiddellijk na de oogst, op het moment dat de maisprijs laag is. Zelf behoudt het boerengezin voor ongeveer voor 6 maanden leefvoorraad.

 

Toelichting op de verkoop van mais

Vanwege de variabele jaaropbrengsten is het niet mogelijk om de hoeveelheden mais in te schatten dat Food of Life Malawi in totaal opkoopt. Daarom worden die opbrengsten bij wijze van veronderstelling en gescheiden in dit rapport vermeldt. Over de traditionele verbouw bestaat wetenschappelijk onderzoek en is hierna als ‘statistische opbrengst’ vermeld. Statistisch is de opbrengst 2.000 kg/ha. (1000 kg/acre). Uitgaande van meldingen door Food for Life, is de opbrengst tussen de 5000 en 7000 kg/ha. In deze rapportage wordt uitgegaan van 5000 kg. (2.500 kg/acre).

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt verder dat een gemiddeld gezin uit meer dan 5 personen bestaat met één acre aan landbouwgrond dat jaarlijks 5 x 130 kg = 650 kg mais consumeert. Uitgaande dat een boerengezin inderdaad ongeveer 6 maanden leefvoorraad behoudt, is dat 6/12 x 650 kg = 325 kg.

Vanuit die geschetste theoretische situatie is per boerengezin voor de verkoop beschikbaar:

Volgens Food for Life: 2.500 kg – 350 kg (verrekening) – 325 kg (leefvoorraad)=         1.825 kg

Statistisch: 1.000 kg – 350 kg (verrekening) – 325 kg (leefvoorraad) =                          325 kg

 

35. Maisprijs

…De marktprijs is aan het eind van het jaar 180 kwatcha [$0,11]. De “lokale aasgieren” die de pas geoogste mais van de boeren kopen, geven echter maar 70 kwatcha [$0,04]. Omdat de boer al zijn geld heeft geïnvesteerd in zijn gewas, moet hij de mais wel aan deze “aasgieren” verkopen. Daarmee blijven onze deelnemers dus altijd in de dode hoek van de armoede zitten. Daarom willen we de mais van hun kopen voor een vaste prijs. In Malawi noemen we dit systeem van vaste prijzen Joseph. Joseph betaalt vaste prijzen van 120 tot 140 kwatcha [$0,07-0,08] voor mais die verbouwd is via het FFF-systeem, dus zonder kunstmest, maar met verrijkte compost…

[Noot: kwatcha moet zijn kwacha; FFF=?]

 

Toelichting op de maisprijs

Vooral door overheidsingrijpen en een manipulerende markt, ontstaat jaarlijks een dynamische markt en een ongeremde prijsontwikkeling van mais. De oorzaak is het met vergunning massaal laten exporteren van niet bestaande overschotten mais ten gunste van de overheidsbegroting en prijsopdrijvende markteffecten als gevolg van de dan ontstane tekorten. Voorafgaande aan de oogsttijd is de marktprijs van mais in februari/maart het hoogst.

Prijsstijging november 2022 t.o.v. november 2023 = +53%

Maisprijs in Malawi in november 2023, in euro = €0,42 per kg. Internationaal = €0,30

 

36. Tussenhandel

Food of Life Malawi koopt ook voorraden op van opkopers en de tussenhandel. Afgezien van de handelsprijs wordt een vergoeding gevraagd voor logistieke diensten.  

 

…Op de aangeleverde mais houden wij 80.000 mkw (circa 90 euro) in. Met het jaarlijks ingehouden bedrag en de terug te ontvangen mais kunnen wij de organisatie van de NGO betalen én de deelnemers voor het volgende jaar weer gratis zaaizaden en meststoffen voor 1 acre geven.

Dat we op deze manier te werk gaan, is omdat de verleiding voor de deelnemers groot is om het geld dat ze krijgen te gebruiken voor dingen die ze direct nodig hebben en niet te reserveren voor het aankopen van zaaizaden en meststoffen voor het komende seizoen. Bovendien garanderen we op deze manier dat de kosten kunnen worden betaald van de NGO. Met deze manier van werken is het systeem dat we hanteren zeer duurzaam…

 

Toelichting op tussenhandel

Door voorraden elders aan te kopen is handel in mais aantoonbaar. Daarmee ontstaat discrepantie bij het beschouwen van de doelstelling van Food for Life. In het eerste geval gaat het om de landbouwmethode als ideële doelstelling om door hogere opbrengsten ondervoeding en hongersterfte tegen te gaan. Het verhandelen van mais lijkt intussen een hoger doel te zijn geworden.

 

37. Voorraadpositie Food of Life Malawi

Door verrekening en door het opkopen van mais ontstaan maisvoorraden bij Food of Life in Malawi.

 

…We gaven de boeren in Malawi het land, de zaden, de meststoffen, gereedschap en onderwijs en verwachtten uiteindelijk veertig procent van de opbrengst. Dat deel hebben we teruggegeven aan de mensen die het hardst nodig hadden. Eén gezin heeft een jaar lang voldoende te eten met de opbrengst van één akker. We zijn begonnen met 25 gezinnen in Chitunda. Inmiddels hebben we ruim 25.000 boeren geholpen en hierdoor hebben ruim 125.000 mensen in Malawi elke dag te eten...

 

Toelichting op de voorraadpositie van Food of Life Malawi

Door verrekening = 490.000 kg

Door opkoop: volgens Food for Life 1.825 kg x 25.000 boeren = 45.625.000 kg

Door opkoop: statistisch: 325 kg x 25.000 boeren = 8.125.000 kg

-Totaal volgens de beredenering van Food for Life 490.000 + 45.625.000 =         46.115.000 kg

-Totaal volgens de statistische beredenering 490.000 + 8.125.000 =                     8.615.000 kg

Exclusief de opkoop van mais van de tussenhandel

 

38. Opkoopsom mais

…Om de deelnemers de zekerheid te geven dat Charity een faire prijs betaalt, is vastgelegd dat die prijs tenminste 90% is van het bedrag dat de overheid het voorgaande jaar heeft betaald. Daarmee komen ze bijna twee keer zo hoog uit als wanneer ze zelf hun verkoop regelen…

 

Toelichting op de opkoopsom mais

Op haar website vermeld Food for Life dat de opkoopsom van mais is vastgesteld op 90% van de farmgate price van het jaar eerder. Die was in 2021 K220. Er is in 2022 K120-K140 uitbetaald in plaats van de toegezegde K198.

 

Voor het opkopen van de mais wordt maximaal K140 per/kg door Food for Life betaald aan de boeren. De totale aankoopkosten zijn:

Volgens de beredenering van Food of Life K140 x 45.625.000 kg =                K6.387.500.000

Statistisch K140 x 8.125.000 kg =                                                              K1.137.500.000

 

39. Marktwaarde van de maisvoorraad in november 2022

Waarde van de maisvoorraad (Food for Life) 46.115.000 kg x K762 =           K35.139.630.000

Aankoopbedrag                                                                                         K6.456.100.000

Marktwaarde exclusief logistieke kosten                                                     K28.683.530.000

Prijsverhoging mrt-nov (K28.683.530.000 - K6.451.100.000)/K6.451.100.000x100=        345%

 

Waarde van de maisvoorraad (statistisch) = 8.615.000 kg x K762 =              K6.564.630.000

Aankoopbedrag                                                                                       K1.206.100.000

Marktwaarde exclusief logistieke kosten                                                     K5.358.530.000

Prijsverhoging mrt-nov (K5.358.530.000 - K1.201.100.000)/ K1.201.100.000x100=         346%

Uitgedrukt in euro’s was de waarde van de maisvoorraad mais (Food for Life in Malawi) in november 2023 €15.676.840,-, statistisch respectievelijk €2.928.678,-.

 

Toelichting op de marktwaarde van de maisvoorraad

Volgens het financieel jaarverslag 2022 van de stichting the Art of Charity wordt jaarlijks €40.000 geadministreerd als boekwaarde van de aanwezige voorraad mais in Malawi. Die boeking is vereist omdat de stichting wettelijk garant staat voor het bedrijfsrisico van Food for Life Malawi, inbegrepen schulden en winsten.

 

40. Inkomen van de boerenbedrijven

Uit de opkoopbedragen van mais door Food of Life Malawi is een indicatie mogelijk over de inkomstenstatus van de boerengezinnen. Afgezien van andere marktgewassen die wellicht op kleine schaal worden verbouwd en op de plaatselijke markt verkocht, bestaan de inkomsten hoofdzakelijk uit de verkoop van mais. De totaal verkochte hoeveelheid mais is 1.825 kg per boerengezin (Food for Life), respectievelijk 325 kg (statistisch) voor een opkoopbedrag van maximaal K140. Het jaarinkomen van een boerengezin is volgens Food of Life 1.825 x K140 =                                                                                                                               K255.500

Statistisch heeft het gezin 325 x K140 te besteden = K45.500

Gerekend in euro is dat €139,47 respectievelijk € 24,84 op jaarbasis.

 

Toelichting op het inkomen van de boerenbedrijven

De ontwikkeling van de maisprijs als inkomstenbron en als voedselproduct is elk jaar bepalend voor de mate van armoede, de hongerperiode en de financiële situatie van de boeren, de opkopers en de verkopers, Food for Life inbegrepen.

In werkelijkheid blijven de boerengezinnen elk jaar arm achter en heeft een gezin met drie kinderen zeker niet meer dan €100 per jaar te besteden, terwijl het bestaansminimum volgens de Wereldbank (€1,90 p.d.p.p.) voor dat gezin €3.500 per jaar zou moeten zijn. De wrange realiteit is dat wanneer er geld zou zijn, er ‘slechts’ €40 nodig is om het gezin van 5 personen zonder een hongerperiode het gehele jaar te voeden zonder landarbeid en bedrijfskosten [5 personen x 106 kg/j x K140 = K74.000 (€40,39]. Er is geen geld en dus geen keuze. En ook opgeven is geen optie. Ook het volgende groeiseizoen zal men weer uitgebuit worden en zonder vooruitzichten extreem arm blijven.

 

41. Verkoop van mais door Food of Life Malawi

 

…in 2022 door de directeuren verkocht aan de marktpartijen in Malawi…

 

Toelichting op verkoop van mais door Food of Life Malawi

Daartoe waren de directeuren bevoegd.

 

42. Bestedingen

Over de bestedingen van de winsten in Malawi is niets bekend.

 

Toelichting op bestedingen

Er zijn geen posten in de jaarrekening van de stichting The Art of Charity opgenomen over de exploitatie van Food for Life Malawi terwijl de stichting economisch en juridisch verantwoordelijk is. Dat zou inzichtelijk moeten zijn met een tussenrekening, maar die ontbreekt. In 2022 werd onder de staat van baten en lasten/baten uit verkoop mais Malawi €7.950 als winst geboekt en als kruispost in de jaarrekening van de Stichting The Art of Charity verantwoord zonder een tegenboeking. De waarschijnlijke bruto-inkomsten uit 2022 van naar verwachting €15.676.840,-, respectievelijk €2.928.678,- zijn niet in de jaarrekening 2023 zichtbaar. Het verband tussen het naar westerse normen miljoenenbedrijf Food for Life Malawi, de extreme armoede van de participerende boeren, de exploitatie van Food for Life Malawi als bedrijf, de financiële verantwoording door the Art of Charity en het geringe bedrag van de kruispost is ondoorzichtig. Zodanig, dat de vraag gerechtvaardigd is hoe en waaraan the Art of Charity als goeddoelorganisatie die miljoenen (naar westerse maatstaven) heeft besteed en verantwoord.